Produkcja części do samochodów to jeden z najistotniejszych segmentów szeroko pojętego przemysłu motoryzacyjnego. Współczesne podejście do masowej produkcji samochodów oraz rozproszenie centrów montażowych po całym świecie sprawiają, że wytwarzanie części do nowych pojazdów również odbywa się lokalnie. Pozwala to uniknąć kosztów transportu z centralnych fabryk koncernu (np. części do samochodów z grupy VAG z Niemiec i Czech do USA czy podzespołów do Toyot z Japonii do Wielkiej Brytanii), a dodatkowo jest elementem pozytywnie wpływającym na rozwój przedsiębiorstw produkcyjnych w regionach, w których wybudowano linie montażowe konkretnych firm.
Jednak sama produkcja części samochodowych do montażu w nowych pojazdach jest tylko częścią tego procesu – drugą pozostaje wytwarzanie części zamiennych. W praktyce każde auto w swoim cyklu użytkowania wymaga wymiany elementów – karoserii, zawieszenia czy układu napędowego. Sprawia to, że zapotrzebowanie na części zamienne do samochodów jest niemal równie duże, co w przypadku pojazdów nowych. Na czym polega produkcja części do samochodów oraz jak przemysł 4.0 oraz wykorzystanie maszyn sterowanych numerycznie zrewolucjonizowało ten proces?
Na czym polega produkcja części samochodowych i jakie są standardy?
Produkcja części do samochodów jest procesem technologicznym, w którym zleceniobiorca wykonuje – zgodnie ze specyfikacją techniczną zleceniodawcy – elementy do montażu w autach osobowych lub użytkowych.
Części różnią się między sobą ze względu na technologie stosowane w pojazdach różnych marek, a co za tym idzie – każdy koncern samochodowy ma własne specyfikacje części do konkretnych modeli. Sprawia to, że (w dużym skrócie) większość części od Mazdy nie będzie pasować do Audi i na odwrót.
Zarazem mówiąc o produkcji części do samochodów różnych marek, warto zwrócić uwagę na to, że najczęściej chodzi o pojazdy różnych koncernów. Dzięki temu części od Volkswagena często pasują do innych pojazdów z grupy VAG, a komponenty z Peugeotów mogą być używane w samochodach Citroën, a nawet Opla (od kiedy ten stał się częścią grupy PSA).
Z perspektywy koncernów samochodowych – jest to forma optymalizacji kosztów, bo ten sam element jest używany w modelach wielu marek, co pozwala na obniżenie kosztów produkcji. Bardzo rzadko dochodzi do sytuacji, w których części z samochodów różnych koncernów pasują do siebie (poza współpracami przy konkretnych modelach, jak w przypadku Toyoty Aygo, Citroena C1 i Peugeota 107, czyli „trojaczków” z początku lat 2000.).
Oznacza to, że zarówno części montażowe do samochodów osobowych, OEM (od angielskiego Original Equipment Manufacturer – czyli części „oryginalne”; dalej będę używał wymiennie) czy zamienne, określane są jako „pasujące do” konkretnych modeli, powinny być produkowane w oparciu o tę samą specyfikację.
Zgodnie z unijną Dyrektywą GVO (czyli Rozporządzeniem o Wyłączeniach Grupowych), współcześnie wyróżnia się 3 kluczowe rodzaje części samochodowych (oryginalne, zamienniki o porównywalnej jakości, pozostałe), jednak w Polsce przyjęła się nawiązująca do niej klasyfikacja, czyli „O”, „Q”, „P” i „Z”. Chociaż dotyczy ona części zamiennych, to pozwala uporządkować „poziomy jakości” części samochodowych i ułatwia wybór w hurtowniach oraz sklepach z częściami do aut.
Zatem:
- O i Q to oryginalne części samochodowe, produkowane na zlecenie koncernów, stosowane w ASO i bardzo często produkowane z myślą o montażu w pojazdach podczas ich produkcji,
- P, czyli części zamienne porównywalnej jakości, produkowane zgodnie ze specyfikacją producenta OEM, bardzo często w tych samych fabrykach, jednak dystrybuowane poza ASO. O takich częściach samochodowych mówi się „(bardzo) dobre zamienniki”,
- Z, czyli części pozostałe, co do których użytkownik końcowy nie ma pewności, czy zostały wykonane zgodnie z regulacjami producenta. Najczęściej są to elementy najtańsze lub najdroższe (np. części tuningowe mogą znaleźć się w tej grupie, bo nie są o jakości zbliżonej do oryginalnych, ale swoimi właściwościami znacznie je przewyższają – dobrym przykładem są kute tłoki czy tarcze sprzęgła obite kevlarem).
Oznacza to, że produkcja części samochodowych jest procesem złożonym bardziej z perspektywy prawnej niż wytwórczej. Warto dodać, że te poziomy „jakości wykonania” nie mają wpływu na zgodność z konkretnym modelem, a tym samym – możliwość montażu w konkretnym pojeździe.
Jakich części potrzebuje branża automotive?
Lista części do samochodów, produkowanych na zlecenie branży automotive w fabrykach działających na zlecenie koncernów lub też dystrybutorów części, jest bardzo długa. Co ważne – większość elementów może się pokrywać i często jest wspólna między samochodami elektrycznymi, hybrydowymi i spalinowymi (diesel, benzyna) jednego koncernu.
Tak, jest pewna pula komponentów stosowanych tylko w jednym modelu pojazdu (np. elementy napędu elektrycznego nie będą pasowały do samochodu z silnikiem wysokoprężnym), jednak produkowane są one przez wyspecjalizowane firmy. Między innymi dlatego, że sama technologia jest stosunkowo młoda, a znalezienie zamienników tych komponentów jest obecnie trudne lub niemożliwe.
Niemniej – szeroko pojęta branża automotive potrzebuje obecnie szerokiej gamy części do samochodów, takich jak:
- elementy układu napędowego, czyli m.in. części silników i skrzyń biegów (bloki, głowice, zawory, tłoki, korbowody, wtryskiwacze, dzwony skrzyń biegów, koła zębate) i szeroko pojęty osprzęt (pompy, koła zębate, turbosprężarki, kompresory, itp.),
- elementy układu jezdnego, czyli m.in. zawieszenie (amortyzatory, sprężyny, wahacze, półosie, wałki i wały), czy pozostałe części (felgi, opony, szpilki, itp.),
- elementy ramy pojazdu i karoserii, czyli różnego rodzaju profile, również gięte, podłużnice czy wreszcie komponenty karoserii, takie jak drzwi czy maska,
- elementy układu hamulcowego – od pomp i zbiorników, przez zaciski i klocki hamulcowe, aż do tarcz czy przewodów,
- elementy układu elektrycznego i elektronicznego – szeroko pojęte komputery pokładowe, sterowniki, centra multimedialne, sprzęt audio, czujniki (parkowania, zmierzchu, deszczu, itp.) czy całe komponenty napędowe do układów hybrydowych czy silniki elektryczne z osprzętem i zespołami akumulatorów,
- elementy oświetlenia – zarówno zewnętrznego, jak i wewnętrznego,
- elementy tapicerskie i wykończenia wnętrza, od foteli, przez elementy kokpitu, aż do podsufitki,
- elementy szklane (szyby wykonane z odpowiednich gatunków safety glass),
- elementy bezpieczeństwa (np. pasy bezpieczeństwa i ich komponenty).
Ta lista zaledwie sygnalizuje wiele kategorii i podkategorii części samochodowych. Wraz z rozwojem techniki i całej branży samochodowej, pojawiło się wiele przedsiębiorstw skupionych na produkcji tylko jednego rodzaju części do samochodów, np. bloków silnika czy drobnych elementów napędowych (np. korpusów i wirników turbosprężarek lub wałów i tłoków).
Mimo pozornych ryzyk związanych z tak dużym rozproszeniem procesu produkcji części do samochodów, jest to zarazem szansa na uzyskanie najwyższej jakości elementów znacznie niższym kosztem. Firmy wyspecjalizowane np. w obróbce CNC stali, mogą z łatwością podejmować się zarówno produkcji kluczowych elementów karoserii, elementów układu napędowego, jak i frezowania całych bloków silnika.
Dodatkowo wysoka specjalizacja sprawia, że produkcja części samochodowych zgodnie ze specyfikacją techniczną jest znacznie prostsza, a doświadczony zespół operatorów maszyn CNC efektywniej zajmuje się całą obróbką.
Jakie materiały są wykorzystywane do produkcji części na potrzeby branży motoryzacyjnej?
Branża motoryzacyjna potrzebuje wielu rodzajów komponentów – dlatego też produkcja części do samochodów opiera się o różnego rodzaju materiały.
Wraz z przemianami w branży, producenci odeszli od drewna na rzecz wielu gatunków stali, aluminium i tworzyw sztucznych, a coraz większy nacisk na bezpieczeństwo i ekologię sprawił, że do automotive zawitały zarówno półprzewodniki, jak i metale szlachetne oraz ziem rzadkich.
Niemniej – produkcja części samochodowych jest oparta obecnie głównie o:
- stal – m.in. produkcja bloków silników, elementów konstrukcyjnych i napędowych,
- aluminium – m.in. produkcja bloków silników, elementów konstrukcyjnych,
- tworzywa sztuczne – m.in. elementy karoserii, zbiorniki, przewody, elementy wnętrza,
- szkło – rozumiane jako „bezpieczne szkło”, ale też jako włókno szklane, które też ma zastosowanie w produkcji części do samochodów,
- krzem i półprzewodniki – bez nich niemożliwa byłaby produkcja jakiejkolwiek elektroniki w samochodach,
- metale ziem rzadkich i szlachetne – na nich opiera się zarówno elektromobilność, jak i ekologia (np. w katalizatorach rod, platyna czy pallad).
Każdy z tych materiałów wymaga innego rodzaju obróbki, chociaż głównym „ilościowo” materiałem pozostają metale – stal i aluminium. Ich obróbka może być zróżnicowana, jednak najczęściej opiera się o skrawanie. Między innymi dlatego automatyzacja procesów frezowania, toczenia czy szlifowania oraz wprowadzenie sterowania numerycznego (CNC) umożliwia szybszą produkcję części samochodowych.
Części nowe, części zamienne - czy są jakieś różnice w procesie produkcyjnym?
Kluczową kwestią w procesie produkcji części samochodowych jest to, czy są one zgodne ze specyfikacją techniczną konkretnego koncernu, czy też nie. Jest to bardzo ważny rozróżnik – zwłaszcza w świetle unijnych przepisów dotyczących części zamiennych do pojazdów.
Czy to oznacza, że każda część „niezgodna z oryginalną specyfikacją” i klasyfikowana jako „Z” w tej dokumentacji jest „gorszej jakości zamiennikiem”? Nie zawsze.
Oczywiście – na rynku jest wiele marek, które zlecają produkcję części samochodowych w oparciu wyłącznie o kompatybilność z konkretnymi częściami, ale bez zachowania odpowiednio wysokiej jakości. Wtedy możemy mówić o częściach zamiennych niższej jakości.
Jednak klasyfikacja „Z” zawiera w sobie również części o parametrach przewyższających specyfikację techniczną koncernu. Mowa tu o częściach tuningowych (również do motorsportu), takich jak kute tłoki i korbowody (dużo bardziej odporne mechanicznie i wytrzymalsze od seryjnych), wzmocnione przewody (w oplocie, często kevlarowym) czy elementy wzmacniające karoserię i ramę pojazdu (np. klatki bezpieczeństwa).
Są one kompatybilne z samochodami różnych koncernów, jednak są to zamienniki wąskiego zastosowania, które wymagają dużo wyższej dbałości o jakość produkcji oraz zastosowania dużo lepszych materiałów (np. stal poddana procesowi kucia sprawdza się o wiele lepiej w silnikach o podniesionej mocy, jednak części z niej wykonane są droższe w produkcji).
Szukasz producenta części samochodowych? – Mamy niemal 40 lat doświadczenia w produkcji dla branży automotive.
W RADMOT produkujemy na najnowocześniejszych maszynach, wprost od renomowanych producentów (m.in. Fanuc, Okuma, DMG, Hermle). Nowoczesny park maszynowy CNC oraz doświadczony zespół pozwala nam produkować szerokie portfolio różnych części. Oferujemy zarówno usługi frezowania CNC, usługi toczenia CNC, jak i wiele usług dodatkowych, w tym mycie, anodowanie aluminium, znakowanie laserowe oraz montaż.
Skontaktuj się z nami i powiedz, czego potrzebujesz. Usługi CNC świadczymy od niemal 40 lat. Nasza wycena jest zupełnie darmowa. A jeśli będziesz mieć wątpliwości, jaka technologia sprawdzi się u Ciebie najlepiej, doradzimy Ci na każdym etapie procesu.
